Hayvancılık işletmelerinde günümüz teknolojinin de kullanılmasıyla enerji ihtiyacı arttı ve yanında enerji giderleri de artmaya başladı. Hijyen için kullanılan ahır içi temizlik makinelerinden, süt sağma makinelerine kadar kullanılan, hayvancılıkla uğraşanların hayatını kolaylaştıran tüm ürünler için enerji tüketimi yapılır. Çiftliklerde öz tüketim amaçlı giderlerin de azaltılması amacıyla rüzgâr, biyoyakıt ve güneş gibi yenilenebilir enerjilerden elektrik üretimi giderek yaygınlaşmaya başladı.
Özellikle tarım ve hayvancılığın yoğun olduğu bölgelerde güneş enerjisi, elektrik enerjisi fazla olacağından dolayı daha çok tercih edilmektedir. Bu bölgelerin ısıtılması ve aydınlatılması için çatılara güneş panelleri kurularak güneşin enerjisinden faydalanılabilir.
Güneş enerjisi çözümleri sayesinde hayvancılık sektöründe yeni gelişmeler yaşanıyor ve yaratılan kirlilik sorunları da çözülebiliyor. Tarım sektöründe yaşanan bu gelişmelere örnek verecek olursak;
Dünyanın birçok ülkesinde güneş çiftlikleri olarak adlandırılan ve güneşten enerji elde edilen dev çiftlikler kurulmaktadır. Bu güneş çiftliklerinde yapılan hayvancılık faaliyetlerinden en yaygın olanı hayvan otlatma uygulamasıdır. Özellikle koyunlar en çok tercih edilen ve ziraat alanlarında otlatılan en uygun türlerdir. Koyunları kullanmaktaki sebep vejetasyon büyümesini insan bakımı ile elde edilebilecekten çok daha etkili ve doğal bir şekilde kontrol altında tutulmasıdır. Güneş enerjisi kurulumlarını birçok yabani ot tehdit etmekte ve koyunların da otlama alışkanlıklarından dolayı bu konuda etkili olmaktadırlar. Bu sayede biçme ihtiyacı azalır ya da ortadan kalkar. Ayrıca maliyet ve emisyonlar da azalır. Koyunlar güneş panelleri sayesinde rüzgâr, yağmur ve doğrudan güneş ışınlarından koruma sağladığı için süreçten memnun olurlar. Kimyasal bitki örtüsü kontrolü ve geleneksel mekanik prosedürlerinden kaçınarak çevresel etkiyi azaltarak, işletme maliyetlerini düşürür.
Mülküne güneş enerjisi ekleyen ve hayvancılık faaliyeti ile ilgilenen biri, çatı ve arazi dizisinden düzenli bir şekilde gelir elde edebilir. Çiftçiler bu sayede azaltılan bakım giderleri ve enerji üretiminin artmasıyla olumlu faydalar elde etmiş olurlar. Ayrıca bu uygulama suyu tutabilir, yiyecek üretebilir, toprak sağlığını iyileştirebilir, yerel topluluklara maliyeti düşük enerji sağlayabilir ve yerli türleri besleyebilir.
Güneş enerjisi santralleri doğru kurulursa hayvanlara zarar vermez. Bu sistem hem güneş enerjisi geliştiricileri yani hem bu alana yatırım yapan kişiler hem de çiftçiler için finansal faydalar sağlar.
Örneğin, fotovoltaik güneş panelleri sayesinde Türkiye’nin Doğu Akdeniz kısımlarının büyükbaş hayvan barınaklarında elektrik enerjisi kullanımı içsel mekanizasyonda alternatif enerji olarak kullanımı saptanmıştır.
Bunlar;
Barınaklar yaygın olarak doğu-batı istikametinde konumlandırılarak doğal aydınlatmaya uygundur. Çatıları çinko malzemeden inşa edilerek yarı açık serbest duraklı, yapısı beşik tip 22° eğimlidir.
Çatılarına güneş enerji paneli kuran tüketicilerin, tükettikleri elektriği üretebilir olması büyük bir tasarruf sağlamaktadır.
Tam olarak güneye bakan çatı alanı baz alınarak, büyükbaş işletmeler için fotovoltaik güneş panellerinde optimum koşullarda 1 günlük güneş ışığı enerjisi üretimi
Bu konuda önemli olan nokta yaklaşık 25-30 yıl bu hizmetten faydalanacak olunmasıdır. Bu çalışma enerji çeşitliliği, enerji yönetimi ve çatı inşası bakımından yeni açılacak işletmelere bir model oluşturacağı öngörülmektedir.
Hayvancılık için güneş enerjisi sistemi kurmadan önce, enerji maliyetleri için alabileceğiniz devlet destekleri hakkındaki yazımızı okuyun. Kullanabileceğiniz uygun GES ve yenilenebilir enerji kredileri içinse Güneş Enerjisi Kredileri sayfamızı inceleyin.
İzmir’de bulunan Ali Süreyya Perçin Tavuk Çiftliği, Orallar Tavukçuluk (Aşağıboğaz) Tavuk Çiftliği ve Aydın’da bulunan Germencik Tavuk Çiftliği Güneş Enerji Santralleri mevcuttur.
Ali Süreyya Perçin Tavuk Çiftliği ortalama 88 kişinin günlük ihtiyacı olan elektrik enerjisinin 220 kWe kurulu gücü ile karşılamaktadır. Ayrıca konut elektrik kullanımı baz alındığında bu çiflikte 108 konutun elektrik ihtiyacına yetecek düzeyde üretim yapılmaktadır.
Germencik Tavuk Çiftliği Güneş Enerji Santralinin toplam kurulu gücü 1000 kW’tır. Bu santralin ürettiği elektrik miktarı ile 513 adet konutun enerji ihtiyacı karşılanabilmektedir. Doğaya salınan karbondioksit içinde büyük fayda sağlayarak birçok ağaç kurtarılmaktadır.
Güneş enerjisi santralleri arı kovanlarını ve tozlaşmaya dost bitkileri sahalarına dahil edebilirler. Arı popülasyonunun düşüşte olması nedeniyle dünya çapında her çeşit yardıma ihtiyaç duymaktadırlar.
Tozlayıcı türlerin güneş çiftliklerine ekilmesi yabani arılar ve bal arıları gibi yerel tozlayıcı türlerin desteklenmesini sağlarlar. Tozlayıcı habitatlarla güneş tesislerini birleştirmenin çok yönlü faydası vardır. Ayrıca minimum düzeyde böcek ilacı kullanımını sağlarken atık su akışını azaltır. Biyoçeşitliliği optimize etmeyi hedeflemenin dışında çok sayıda arı ve kelebeği destekleyerek bitki çeşitliliğini arttırır.
Yenilenebilir enerji denilince aklımıza ilk gelen güneş sayesinde sürdürülebilir, sonsuz, düşük maliyetli ve temiz olmasıyla çağımızın trendi olarak Güneş Enerjisi Santralleri kendisi gösteriyor. Karbon salınımı yapmaması nedeniyle yenilenebilir enerjilerin iklim değişikliğiyle mücadele süreçlerine olumlu katkısı bulunmaktadır.
Yenilenebilir enerji kapsamında yatırım yaparken insan kaynağı, pazar, enerji kaynakları ve hammaddeye yakın olması gerektiğinden taşıma ve nakliye ihtiyaçlarının kolaylıkla karşılanabileceği bölgelerde olması gereklidir. Hammadde kimyasal ve fiziki nitelikler bakımından uygun, fiyat yönünden elverişli, ulaştırma sistemlerine yakın ve sürekli tedarik edilebilir olması önemlidir. Hammaddenin ağırlık ve hacmine göre yüksek olan mamullerde işletmeye yakın, hammadde ağırlığı değişmeyen mamullere dönüştüğünde pazarla işletme aralığında bir konuma, hammadde her yerde bulunabilir ise, tüketim alanında üretilmesi uygundur.
Ayrıca yatırım yapılacak olan bu bölgede kabaca güneş enerjisi değerleri analiz edilmeli ve neticesinde güneş ışınımı değerlerine sahip ve güneşlenme sürelerinin olması gereklidir. Yatırım arazileri düzlük ve geniş, ormanlık ve mera niteliği olmayan ve tarımsal, sahaların uygun eğilimlere sahip olması kriterleri son derece hassastır.
Çiftçiler güneş enerjisi firmalarıyla anlaşmalar yaparak, topraklarını verimli tutmayı sağlarlar. Güneş enerjisi firmalarına online ya da telefon yoluyla başvuruda bulunulabilir. Firmanın süreçle ilgili bilgilendirme için yatırımcıya ulaşır. Bazı firmaların bankalarla anlaşması bulunduğundan bankanın süreçlerine göre kredilendirme sisteminden de faydalanabilmektedir.
Hayvancılıkta GES çözümleri için çeşitli devlet destekleri mevcuttur. İlgili yazılarımızdan ulaşabileceğiniz TKDK destekleri ve yine benzer şekilde KKYDP teşvikleri, tarım/hayvancılık ve kırsal kalkınma yatırımlarını destekleyerek, bu sektördeki güneş enerjisi projeleri için de uygun enerji destek programları sunar.
Tarım arazilerinin işletme maliyetleri, güneş enerjisi sayesinde, çiftçilerin hayal dahi edemeyecekleri seviyelere inebilir. İlk hesaplama kâğıt üzerinde yüksek görünse de ömür boyu kendi enerjisini kullanacağını düşünülürse, yatırım kendini amorti edecektir. Bu süre ortalama 6 ile 10 yıl aralığında işletme büyüklüğüne göre değişmektedir.
Uzun ömürlü güneş enerjisi sistemleri yaklaşık 30-40 yıl enerji üretmeye devam eder. Dolayısıyla elektrik şebekelerindeki fiyat artışlarının beklenmedik durumlarda yaşanması sürecinden etkilenmemiş olurlar.
Hayvancılıkta güneş enerjisi, tarımsal faaliyetlerde kullanılan enerjinin sürdürülebilir ve çevre dostu bir şekilde elde edilmesine olanak tanır. Özellikle geniş tarım arazileri ve çiftliklerde tarımsal güneş enerjisi kullanımı, çiftçilere büyük maliyet avantajları sağlamaktadır.
Detaylı bilgi için inceleyin: Tarımsal Güneş Enerjisi>>
Güneş enerjisi ile çalışan sistemler, hayvancılıkta sadece enerji üretimi için değil, su temini ve sulama sistemlerinde de önemli bir rol oynar. Sulama sistemleri güneş enerjisiyle çalışarak su kaynaklarının daha verimli kullanılmasına yardımcı olur.
Detaylı bilgi için inceleyin: Solar Sistemleri>>
Arıcılıkta güneş enerjisi kullanımı, arı kolonilerinin korunması ve üretim süreçlerinin sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi için büyük avantajlar sunar. Özellikle arı kovanlarının çevresinde kullanılabilecek güneş enerjisiyle çalışan aydınlatma ve güvenlik sistemleri, hem verimliliği artırır hem de arıların doğal döngülerine zarar vermeden daha sağlıklı bir ortam sağlar.
Detaylı bilgi için inceleyin: Arıcılıkta Güneş Enerjisi>>
Tavuk çiftliklerinde güneş enerjisi kullanımı, enerji maliyetlerini azaltırken çevresel etkileri en aza indirmek için harika bir çözümdür. Güneş enerjisiyle çalışan aydınlatma sistemleri, otomatik yemleme makineleri ve havalandırma sistemleri, tavukların sağlıklı büyüme koşullarını iyileştirir. Özellikle yoğun enerji tüketen büyük çiftliklerde, güneş enerjisi sayesinde elektrik ihtiyacı doğal yollarla karşılanabilir.
Detaylı bilgi için inceleyin: Tavuk Çiftlikleri İçin Güneş Enerjisi>>
