Rüzgar Enerjisi

Güncelleme:
12.2.2024
Yayım:
7.6.2022

Rüzgar Enerjisi Santral Maliyeti 2024

Türkiye'de 2021 yılında yapılan bir araştırmaya göre rüzgar enerjisi santrali (RES) kurulum maliyetinin 5 yıl öncesine göre yüzde 32 gerilediği belirtiliyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimin artmasıyla, kurulum maliyetlerinin daha da düşeceği öngörülüyor.

2 KW rüzgar türbini maliyeti taban fiyatı, akü ve inverter gibi enerji üretim ekipmanları dahil olmadan yaklaşık 19-20 bin TL'dir. Ancak fiyat, enerji kapasitesi ve kaliteye göre değişiklik gösterir. Akü, inverter, bağlantı kabloları vb. ekipmanın tamamının paket olarak satıldığı 5 KW’lık rüzgar enerji sistemlerinin fiyatları 100 bin dolar civarındadır. 1 MW gücünde, büyük ölçekli rüzgar türbinlerinin fiyatları ise, rüzgar gülü, kule ve kurulum maliyeti ile birlikte 1 milyon avronun üzerindedir.

Rüzgar Türbini Fiyatları 2024

Güçlerine göre rüzgar gülü fiyatları, şarj kontrol cihazlarıyla beraber, aşağı yukarı şöyledir:

  • 400 Watt 12 Volt: 250-280 dolar
  • 500 Watt 12/24 Volt: 390 dolar
  • 700 Watt 12/24/48 Volt: 670 dolar
  • 1000 Watt 24/48 Volt: 920 dolar
  • 2000 Watt 48V: 1090 dolar

Bunun haricinde, 6 metrelik bir rüzgar gülü kulesinin ortalama fiyatı da 4000 lira civarındadır. Rüzgar türbini üreten firmalar hakkında bilgi almak için bu konudaki yazımıza göz atabilirsiniz.

Rüzgar Enerjisi Verimliliği

Rüzgar türbinlerinin verimi, %35 ile %45 arasında değişir. Elbette kurulum yapılan bölge, rüzgar enerjisinde verimi doğrudan etkiler. Bölgedeki rüzgar hızı ve hava yoğunluğunın yanı sıra türbinin boyutu da verimi etkiler. Ancak, daha büyük rüzgar türbinleri elbette daha yüksek bir maliyet gerektirir. Rüzgar enerjisi verimi düşük gibi görünse de, kömürden elde edilen enerjinin verimliliğinden daha yüksek olduğu hesaplanmıştır. Kömürden enerji üretiminden verimlilik oranı %29 ile %37 arasındadır. Ayrıca, teknolojik gelişmeler ile rüzgar enerjisinin verimliliğinin de artacağı öngörülüyor.

Rüzgar Gülü veya Rüzgar Türbini Nedir?

Rüzgar türbinleri, rüzgarın kinetik enerjisini alıp mekanik enerjiye çeviren ve en sonunda da ondan elektrik enerjisi üreten sistemlerdir. Bir rüzgar türbininde kule ve kanat parçalarının yanı sıra rotor, rotor mili, jeneratör (alternatör), dişli kutusu ve akü gibi dahili elektronik elemanlar bulunur. Rüzgar, rotora girip mili hızla çevirmeye başlar ve buradan doğan kinetik enerji jeneratörde elektriğe dönüştürülüp akülerde depolanır.

Rüzgar Gülünün Avantajları

Rüzgar güllerinden üretilen enerji, en çevreci enerji kaynaklarından biridir. Çevreci olmasının yanı sıra pek çok avantajı da vardır. Bu avantajlar şu şekilde sıralanabilir:

  • Rüzgar türbinlerinin kurulumu dışında bir maliyeti yoktur. Enerji üretimi için herhangi bir hammaddeye gerek duymadan yılın her günü elektrik üretimi yapılabilir.
  • Rüzgar güllerinin karbondioksit salınımı sıfırdır. Bu sebeple en çevreçi enerji kaynaklarından biridir.
  • Geniş alanlara ihtiyaç duyulmaz. Güneş enerjisinde önemli bir ölçüde elektrik elde etmek için büyük bir alanın panellerle kaplanması gerekirken bir rüzgar türbini, binlerce metrekarelik alana kurulu güneş paneli kadar elektrik üretebilir. Bu durum, tarım alanlarının işgal edilmesinin önüne geçer.
  • Rüzgar, her mevsim görülen bir hava olayıdır. Elbette yılın belirli dönemlerinde hava akımları daha güçlüdür ve daha fazla enerji üretilir; ancak rüzgar türbinleri 365 gün enerji üretebilir ve rüzgar olduğu sürece diğer hava olaylarından etkilenmez.
  • Rüzgar gülleri, bir görüntü kirliliğine yol açmaz; estetik bir yapıya sahiplerdir.
  • Rüzgar türbinleri, oldukça uzun ömürlü ekipmanlardan oluşur ve uzun süre sorunsuz çalışırlar.
  • Rüzgar güllerinin bakımı kolaylıkla yapılabilir.

Rüzgar Gülünün Dezavantajları

Çevresel faktörler ve tükenmeyen bir kaynaktan üretilmesi sebebiyle rüzgar enerjisinin pek çok avantajı vardır. Ancak, elbette bazı dezavantajları da beraberinde getirir. Bu dezavantajlar şu şekilde sıralanabilir:

  • Rüzgar türbinleri ve rüzgar enerji santralleri oldukça gürültülü çalışır. Genellikle yerleşim yerlerinden uzak bölgelerde kurulmalıdır.
  • Rüzgar enerjisi, yalnızca kurulum maliyeti gerektirir, ancak bu maliyet güneş enerjisinin kurulum maliyetinden daha yüksektir.
  • Rüzgar güllerinin verimli çalışması için rüzgarın belirli bir hız aralığında esmesi gerekir. Bu hız aralığından daha düşük veya yüksek rüzgarda türbinlerden yeteri kadar verim alınamaz. Bu sebeple kurulum yapılacak bölgedeki rüzgar hızının ortalaması iyi hesaplanmalıdır.
  • Enerji üretimini sağlayan hava akımları, kuş türlerinin de göç yollarıdır. Rüzgar türbinleri, göç eden kuşların zarar görmesine sebep olabilirler.

Rüzgar Enerjisi İçin Destekler

Rüzgar enerjisi yatırımları ve rüzgar gülü imalatı projeleri, devlet enerji destek ve teşvik programları kapsamına dahildir. Alabileceğiniz destekleri incelemek için Enerji Destek ve Teşvikleri sayfamızı ziyaret edin. Rüzgar enerjisini teşvik eden KOSGEB Enerji Destekleri hakkında bilgi için de ilgili yazımızı okuyun.

Rüzgar Enerjisi Ön Lisans Başvuru Şartları

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusunda başvuru yapacak şirketin anonim şirket ya da limited şirket olarak kurulmuş olması gerekir. Anonim şirket olarak kurulmuş olması halinde, sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının tamamının nama yazılı olması zorunludur.

Saha ile ilgili ölçüm çalışması yapabilmek için Meteoroloji Genel Müdürlüğü veya akredite bir kuruma başvurulması gerekmektedir.

Ölçüm istasyonu; Rüzgar hızı sensörü, rüzgar yönü sensörü, sıcaklık sensörü, basınç sensörü, bağıl nem sensörü ve ölçüm kaydediciden oluşur. Rüzgar ölçüm direğinin yüksekliği en az 60 metre olmalıdır. Rüzgar ölçümleri, biri 30 metre yükseklikte ve diğeri direğin tepesinde olmak üzere en az iki uçaktan alınır. Bu iki seviyede yapılan ölçümlere ek olarak, başvuru sahibi rüzgarı da farklı seviyelerde ölçebilir. Basınç, sıcaklık ve nem ölçümleri en az 3 metre yükseklikten yapılır. Aday, en az 3 metre yükseklikten yaptığı ölçümlere ekolarak farklı seviyelerde basınç, sıcaklık ve nem ölçümü yapabilir.

Yapılan ölçümler çevrimiçi kayıt cihazı tarafından alınacak olup günün belirli saatlerinde Meteoroloji Genel Müdürlüğü ya da Akredite kurumun belirlediği terminale veya e-posta adresine otomatik olarak gönderilecektir.

Ölçüm İstasyonun onaylandığı tarih aynı zamanda ölçüme başlanma tarihi olup bir yıl ölçüm yapılması zorunludur.

Rüzgar Ölçüm Raporu ile elde edilen veriler Tüzel kişi veya şirket ve ilgili kuruluş tarafından onaylanarak ön lisans başvuru dosyasına konulur.

Başvurulan santralin en az 20 MW en çok 250 MW elektrik üretmesi zorunludur.

Ön lisans başvuruları her yıl Ekim ayının ilk beş günü içinde yapılır. Başvuru onaylandığı taktirde ön lisans sahibi olunur. Ön lisans süresince lisans başvurusu yapılması zorunlu olup üretim izni alabilmek için gerekli şartların yerine getirilmesi gerekir. Başvuru dosyası EPDK’ya gönderilir ve kurumun yapacağı değerlendirme on gün içinde tamamlanır. Belgelerde eksiklik görülmesi durumunda ilgili şahıs ya da şirkete 15 gün süre verilerek tekrar değerlendirme, 45 gün içinde tekrar tamamlanır.

Rüzgar Enerjisi Nedir?

Rüzgar, atmosferdeki havanın yatay hareketleri ile oluşan hava olayıdır. Hava akımının yüksek basınç alanından alçak basınç alanına hareket etmesiyle meydana gelir. Hava akımı sonucunda ortaya çıkan kinetik enerjinin, rüzgar türbinleri ile önce mekanik, daha sonra ise elektrik enerjisine dönüştürülmesi işlemine rüzgar enerjisi denir. 

Rüzgar Gücü ile Enerji Üretimi

Rüzgar gücünden enerji üretimek için öncelikle rüzgarın kinetik enerjisinin mekanik enerjiye, daha sonra da bu mekanik enerjinin elektriğe dönüştürülmesi gerekir. Rüzgar gücü ile kanatları dönen rüzgar türbininde, kanatların bağlantılı olduğu çarklar da dönmeye başlar. Çarkların dönmesi ile jeneratör çalışır ve burada üretilen enerji transformatöre iletilir. Transformatörler, üretilen elektriğin kullanılabilmesi için şebekeye transfer edilmesini sağlar. 

Rüzgar enerjisi santralleri, lisanslı bir şekilde elektrik üretmek için de kullanılabilir. Lisanslı Elektrik Üretimi hakkında detaylı bilgi için ilgili sayfamızı inceleyin.

Rüzgar Enerjisi Sistemi

Rüzgar enerjisinden elektrik üretilmesini sağlayan sistemin tamamı rüzgar enerjisi sistemi olarak tanımlanır. Rüzgar enerjisi sistemlerindeki tüm ekipmanlar şu şekilde:

  • Kule inşası için bir temel
  • Elektrik şebekesi bağlantısı
  • Kule
  • Merdiven
  • Rüzgâra doğru yönlendirme kontrolü (Sapma kontrolü)
  • Makina yuvası(Nacelle)
  • Jeneratör
  • Anemometre
  • Elektrikli veya Mekanik Fren
  • Şanzıman,
  • Rotor kanadı
  • Kanat hatve kontrolü
  • Rotorun göbeği

Dikey Eksenli Rüzgar Türbinleri (DERT)

Dikey eksenli bir rüzgar türbinleri (DERT) ana rotor mili ve dişliler gibi malzemeleri tamamen aşağıda olan türbin türleridir.

  • Dertler tüm rüzgar yönlerinde çalışır, bu nedenle yön değiştirime mekanizmasına ihtiyaç duymazlar.
  • Onarımı kolaydır.
  • Yere yakın oldukları için Küçük ve sessiz çalışışırlar ve rüzgar hızları yatay eksenli türbinlere göre çok daha düşük olur.

Darrieus Rüzgar Türbinleri

  • Halk arasında yumurta çırpıcı olarak ta bilinirler.
  • Yüksek aerodinamik özelliklere sahiptirler.
  • Kendi başına ilk çalışma hareketini gerçekleştiremeyip bunun için tahrik motoruna ihtiyaç duyarlar.

H-Darrieus Rüzgar Türbinleri

Darrieus Rüzgar Türbininden farklı olarak Aerodinamik profilleri düz ve pitch kontrol mekanizması bulunduran türbin çeşididir.

Savonius Rüzgar Türbinleri

  • İki yarım silindirin birbirine kenetlenmesinden oluşur.
  • Silindirin iç kısımlarında pozitif dış kısımlarında negatif moment vardır. Pozitif moment negatif momentten yüksek olduğu için dönme hareketi sağlanır.
  • Aerodinamik performansları zayıftır. Daha çok havalandırma ve su pompalama alanlarında kullanılır.
  • Düşük hızda dönme hareketine başlarlar.

Yatay Eksenli Rüzgar Türbini Çeşitleri

Rüzgâra karşı rüzgar türbini de denilen yatay eksenli rüzgar türbinlerinin rotoru kulenin üzerinde bulunur. Bu türbin, kulenin arkasında rüzgâr gölgesini önlemek için kullanılır. Bu tasarım çoğu yatay eksenli rüzgâr türbininde kullanılır. Kule esnek değildir ve kuleden belirli bir mesafede bulunur.

Rüzgar Yönünde Rüzgar Türbini 

Bu rüzgar türbininde rotor, kulenin akış aşağısında bulunur. Bu türbinde rüzgar önce kuleye, sonra rotorun kanatlarına doğru yönlendirilir. Rüzgar türbininin rotoru, kulenin gölgesinden geçerken rüzgar gücünde bir düşüş yaşar. Rotor, rüzgar gücünde dalgalanmalara neden olan kulenin motor bölümünün arkasında bulunur.

Bireysel Kullanım İçin Dikey Eksenli Rüzgar Türbinleri

Bireysel Enerji tasarrufu için daha sessiz çalışan ve şehir içinde apartmanların çatılarına kurulabilen dikey eksenli rüzgar türbinlerini tercih edilebilir. Bu türbinler yatay eksenli türbinlere göre daha az maliyetli olup alçak konumda olmaları sebebiyle daha az enerji üreten, kişinin bireysel olarak tasarruf yapabilmesine olanak sağlayan sistemlerdir. Sistemin ana elemanlarının zeminde bulunması olası bir arızada türbinlerin kolayca tamir edilebilmesini sağlar.

Rüzgar Enerjisi Depolama

Tüm yenilenebilir enerji sistemlerinde olduğu gibi, rüzgar enerjisinde de üretilen enerjinin depolanarak daha sonra kullanılması oldukça önemli. Yalnızca rüzgarlı havalarda üretilen enerjinin rüzgar olmadan da kullanılabilmesi için depolanması gerekiyor. Günümüzde, rüzgar enerjisinin depolanması için bataryalar başta olmak üzere farklı metotlar kullanılıyor. Rüzgar gücünden elde edilen enerjinin depolanmasında kullanılan yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir;

  • Mekanik sistemler
  • Pompa depolamalı hidroelektrik sistemler
  • Sıkıştırılmış hava depolamalı sistemler
  • Elektriksel enerji depolamalı sistemler
  • Termal sistemler
  • Hidrojen depolama sistemleri
  • Hava torbaları
  • Okyanus yenilenebilir enerji sistemleri

Yenilenebilir enerji alanındaki teknolojik gelişmelerle birlikte enerji depolama çözümlerinde de gelişmeler öngörülüyor. 

Rüzgar Enerjisi Her Zaman Çalışır Mı?

Rüzgar türbinlerinin verimli olarak çalışması için rüzgarın hızının belirli bir aralıkta olması gerekir. Rüzgar hızı yeteri kadar yüksek olmadığından türbinin kanatlarının dönmesini sağlayan bir kuvvet olmaz. Rüzgar hızının çok yüksek olması da düşününelin aksine enerji üretimi için uygun değildir. Rüzgarın istenenden daha kuvvetli olduğu havalarda rüzgar türbinlerinde yer alan frenler, sistemin zarar görmemesi veya aşırı yüklenme olmaması sebebiyle şaftın dönüşünü durdurur ve enerji üretilmez.

Rüzgar Enerjisi Dışındaki Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Tüm yenilenebilir ve yenilenemeyen enerji kaynakları, bunların avantajları ve dezavantajları için yenilenebilir enerji kaynakları sayfamızı ziyaret edin. Ayrıca rüzgar enerjisi dışındaki yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili bilgilere aşağıdaki sayfalardan ulaşabilirsiniz:

Rüzgar Enerjisi ile Benzer Yazılar

Telefonunda ve bilgisayarında araştırma yapan iş adamı. Hangi Enerji Bültenine üye olan iş adamı

Piagrid.com Enerji Bülteni

Üye olun, ilginizi çekebilecek güncel enerji yazılarımızı düzenli olarak paylaşalım.
Bültene Üye Olun