Şebekeye Bağlı Güneş Enerjisi Sistemleri

Şebekeye Bağlı Güneş Enerjisi Sistemi Nedir?

On grid olarak da bilinen şebekeye bağlı güneş enerjisi sistemleri, güneş ışınlarından elde edilen enerjinin depolanmadan, doğrudan konut şebekesine bağlanarak kullanılması prensibiyle çalışır. On grid güneş enerjisi sistemlerinde akü vb. bir depolama cihazı yoktur.

Elektrik şebekesi hakkında genel bilgi için yazımızı okuyun.

Güneş enerjisinden elde edilen elektrik, doğrudan şebekeye bağlıdır ve anında kullanılır. Şebekeye bağlı güneş enerji sistemlerinde kullanılandan daha fazla elektrik üretildiğinde, bu enerji şebekeye yüklenir ve elektrik dağıtım şirketlerine satılabilir. Yani, kullanılandan daha fazla elektrik üretildiğinde, maddi kazanç da elde edilebilir.

‍Güneş enerjisi sayfamızdan solar enerji ile elektrik üretimi konusunda daha fazla bilgi alın. Güneş enerjisi sistemi kurmadan önce enerji destekleri sayfamızdan da hibe, destek ve krediler hakkında detaylı bilgi edinin.

Şebeke Bağlantılı Güneş Enerjisi Sistemi Ne Zaman Tercih Edilmeli?

Doğrudan elektrik şebekesine bağlantılı yerlerde şebeke bağlantısız güneş enerjisi sistemi kurmak ekonomik olarak mantıklı değildir. On grid güneş enerji sistemlerinde akü için ekstra bir ödeme yapılmadığı gibi, elde edilen elektrik kullanılmasa dahi kazanç sağlamaktadır. Şebekeye bağlı güneş enerji sistemlerinin kullanım alanları şu şekilde sıralanabilir:

Bağımsız konutlar
Siteler, toplu konutlar
Dönemsel kullanım alanları (Yazlık, çiftlik gibi)
Konaklama tesisleri
Güneş enerji santralleri
Gündüz elektrik tüketiminin fazla olduğu şirket, kamu kuruluşu, hastane, okul, AVM gibi binalar
Üretim tesisleri
Organize Sanayi Bölgeleri
Lojistik merkezleri ve depoları
Mağaza ve marketler
Tarla ve bahçe sulama alanları
Otopark ve elektrikli şarj istasyonları

Alternatif durumlarda kullanabileceğiniz şebeke bağlantısız GES'ler için yazımızı inceleyin.

Lisanslı Solar Enerji Üretimi

Herhangi bir tüketim göstermeden yalnızca şebekeye vermek, yani elektrik satmak için kurulabilir. Son güncellemeye göre en az 5 MW ve üzeri güce sahip tesisler bu kapsama girer. Lisans süresi 49 yıldır. Üretilen elektriğin ücreti, güncel olarak piyasa ortalamasına göre fiyatlandırılır.

Lisanslı güneş enerjisi santrali başvuruşu yapacak kişi ve şirketlerden öncelikle santral kurulacak bölgenin reel meteorolojik güneş ölçümü ile en az 6 aylık güneş istatistiği talep edilir.

Lisanslı solar enerji başvuruları EPDK tarafından açılan projelere yapılır. Belirlenen kapasiteye göre başvuranlar arasından seçim yapılır. Lisanslı GES başvurusu için ÇED raporu gereklidir.

Lisanssız Güneş Enerji Santrali

2019 yılından önce lisanssız güneş enerji santrallerinde üst limit 1 MW iken, 2019 yılında getirilen düzenleme ile bu limit 5 MW olarak değiştirilmiştir. Lisanssız güneş enerjisi santralleri için ÇED raporu gerekli değildir; ancak güneş enerjisinden edilen elektriğin bir bölümünün üretim yerinde kullanılması gerekir. Lisanssız güneş enerjisi santrallerinde üretilen tüm elektrik satılamaz.

Kamu kuruluşları dışında çatı üzeri kurulum zorunludur. Şebekeye bağlı güneş enerji sistemlerinde kullanım fazlası elektriğin dağıtım şirketine satılması için aylık mahsuplaşma sistemi devreye sokulmuştur.

Lisanssız Güneş Enerji Üretiminde Mahsuplaşma

Güneş enerjisi ile üretilerek şebekeye verilen elektriğin kullanılan elektrikten çıkarılarak faturaya yansıtılması; yani elektrik dağıtım şirketi ile lisanssız GES ile elektrik üretimi yapan kişi arasında kullanılan elektrik ve şebekeye satılan elektrik konusunda ekonomik uzlaşma sağlanmasına mahsuplaşma denir.

2019 yılında Resmî Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğine göre aşağıdaki adımlar izlenir ve mahsuplaşma aylık olarak yapılır.

Şebekeye elektrik veriş ve şebekeden elektrik çekiş değerleri saatlik olarak kaydedilir.
Veriş ve çekiş değerleri ayrı ayrı toplanır.
Veriş ile çekiş değerlerinin toplamı arasındaki fark hesaplanır.
Şebekeye veriş, çekişten yani kullanılan elektrikten fazla ise elektrik dağıtım şirketine güncel piyasa değeri tutarında fatura kesilir.
Çekiş, verişten yani şebekeye satılan elektrikten fazla ise elektrik dağıtım şirketi aradaki fark kadar fatura keser.

Net Metering Nedir?

Elektrik üretimi ile tüketiminin anlık olarak kaydedildiği ölçüm sistemi net metering (net ölçüm) olarak adlandırılır. Şebekeye verilen elektrik ile şebekeden çekilen elektrik, çift yönlü sayaçlarla ölçülür. Lisanssız güneş enerjisi üretiminde net metering, mahsuplaşma için gereklidir.

Net metering ile bir GES sisteminde, üretilen ve tüketilen elektrik çift yönlü sayaçlarla ayrı ayrı kaydedilir ve tüketilen enerji, üretim miktarı ile mahsuplaştırılır. Bir başka deyişle mahsuplaştırma, üretilen elektriğin tüketilen elektriği karşılamasına yarar. Böylelikle tüketim bedelinden düşülmüş olunur. Net ölçümde tüketimden fazla olarak üretildiği kaydedilen fazla elektrik ise, mahsuplaştırma yapıldıktan sonra tüm kullanıcıların yararlanması için şebekeye devredilir.

Güneş Enerjisi ile Elektrik Üretimi Faturayı Nasıl Etkiler?

Elektrik faturasında tam olarak ne kadar tasarruf elde edileceğini hesaplayabilmek için, ortalama elektrik tüketiminin yanı sıra güneş enerjisi sistemi kurulacak bölgedeki yıllık güneşlenme süresinin tam olarak bilinmesi gerekir.

Güneş enerjisinden üretilen elektrik ile önemli ölçüde tasarruf edilebilir. İlk yatırım maliyeti fazla görünebilir, ancak bir güneş enerjisi santrali ilk yatırım maliyetini ortalama 4-7 yıl arasında amorti eder. Bu süreden sonra üretilen elektrik önemli ölçüde tasarrufa yol açar. Solar sistemlerin ortalama kullanım süresi 25 yıldır.

Güneş Enerjisi Şebekeye Nasıl Bağlanır

Lisanslı güneş enerjisi sistemlerinde özel tasarım invertörler kullanılır. Çevrim gücü yüksek bu invertörler şebeke ile GES arasında bağlantıyı sağlar. Böylece, güneş panellerinden elde edilen enerji direkt şebekeye gönderilir.

Şebekeye bağlı güneş enerjisi sistemlerinde üç ana bileşen vardır;