Turizm Sektöründe Güneş Enerjisi
Konaklama işletmelerinde konaklayan müşterilere sunulan hizmet faaliyetleri içinde enerji kullanımı önemli bir yer tutmaktadır. Bu işletmelerde ısıtma, serinletme, havalandırma, aydınlatma ve temizlik gibi temel ihtiyaçların gerçekleştirilmesi enerji kullanımını doğrudan etkileyen önemli faktörler arasındadır. Bu faaliyetlerin yapılması sırasında konaklama işletmelerindeki enerji kullanımı yoğunlaşırken maliyetleri de artırmaktadır. Dolayısıyla konaklama işletmelerindeki hizmetlerin sürdürülebilirliği için ihtiyaç duyulan enerjinin daha uygun maliyetle elde edilebilmesi için yenilenebilir enerji kaynaklarının devreye sokulması gereklidir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının temininde ham madde ihtiyacı olmadan sadece ilk kurulum maliyeti ve kendini kısa sürede amorti etmesi açısından ekonomik olması, kullanımının önemini ve gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda turizm sektöründe yer alan konaklama işletmeleri faaliyetlerini daha ekonomik olarak sürdürebilmeleri için yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelerek yatırım yapmalarını daha avantajlı kılmaktadır çünkü enerjide sürdürülebilirliğin yenilenebilir enerji kullanımı ile sağlanması halinde turizm hizmet maliyetlerinin düşmesi ve ekonomik bir ortamın sağlanması bu şekilde mümkün olacaktır.
Yapılan çalışmada yenilenebilir enerji kaynaklarından bahsederek özellikle güneş enerjisi kullanımının artırılmasının ve yaygınlaştırılmasının önemi ve gerekliliği üzerinde durulmuştur. Bu doğrultuda durum tespiti yapılarak konunun ekonomik açıdan değerlendirilmesi, sürdürülebilir turizm hedeflerinden biri olan enerji kullanımının verimli ve düşük maliyetli olması için güneş enerjisi yatırımlarına ağırlık verilerek, turizmin sürdürülebilirliğine olan ekonomik katkıları ortaya konmuştur.
Turizmin Karbon Ayak İzi Oluşumuna Katkısı
Dünya nüfusunun artması, teknolojik gelişmeler, insanların artan beklentileri ve kaynakların tüketimi bizi dünyanın geleceğini tehdit eden bir duruma, hatta bazen geri dönüşü olmayan yollara sokmaktadır. Turizm ve seyahat sektörü de dikkat edilmediği takdirde bu tehdidi oluşturabilecek başlıca unsurlar içindedir. İnsanların turizm ve seyahat faaliyetleri esnasında tüketim faaliyetleri de artmaktadır. Dolayısıyla insanların bu faaliyetlerinde takip ettikleri güzergahta aynı şekilde bıraktıkları izler de dikkat edilmesi gereken bir durum haline gelmiştir. Güzergahları boyunca verebilecekleri zararları tespit etmek amacıyla bu izin takibi öne sürülmüştür. Bunun günümüzdeki karşılığı karbon ayak izi kavramıdır. Bu iz sayesinde olası tehdit ve zararların kontrolü sağlanarak, gerekli müdahale senaryoları geliştirilebilinecektir.
Güneş Enerjili Oteller
Otellerin elektrik tüketim ortalamaları oldukça yüksek seviyelerdedir. Yüksek elektrik kullanımının sonucu sadece kabarık bir elektrik faturası değildir. Fosil yakıt kaynaklı elektrik kullanımının iklim krizi üzerinde de olumsuz etkileri vardır. Yüksek elektrik faturasına sahip herhangi bir otel, elektriğini fosil kaynaklardan değil de çatısına kurduracağı güneş enerji sisteminden üreterek hem yüksek elektrik maliyetlerinden kurtulabilir hem de çevreye zarar vermeyen bir işletme olabilir. Güneş enerji sistemlerinin ilk ön maliyetlerinin karşılanmasına yardımcı olacak finansal çözümler de mümkündür. Otelinizin çatısına güneş enerji sistemi kurulumu yaparak görece düşük bir ön maliyet karşılığında uzun vadeli büyük tasarruflar elde edeceğiniz bir yatırım yapabilirsiniz.
Gelecek planları yapmak isteyen otel işletmeleri öngörülemeyen elektrik maliyetleri sebebiyle yeni yatırım planları yapmakta zorlanmaktadır. Geleceğe daha emin adımlarla ilerlemek isteyen otel işletmeleri güneş enerjisi sistemi yatırımları gerçekleştirmektedir.Enerji yönetimi, Türkiye gibi büyük çoğunluğunu yabancı turistlerin oluşturduğu ortalama 50 milyon civarı turisti çeken turizm ülkesi için kilit unsurlardandır. Örnek vermek gerekirse, dünya genelinde oteller enerji tüketiminde yalnızca %5-6 gibi küçük yüzdelerde bir düşüş sağlarlarsa, GSYİH açısından sektörler arasında dünya lideri olarak konumlandıracaktır. Buradan yola çıkarak, otelinizde kurduracağınız güneş enerji sistemi ile yapacağınız etkili bir enerji yönetimi otelinizi öne çıkaracak olumlu finansal etkiler sunabilir. Güneş enerjisi çevresel ve finansal olarak faydalıdır. Enerjinizi yenilenebilir bir kaynaktan üreterek işletmenizin diğer çevresel etkilerini dengeleyebilirsiniz. Uygun leasing imkanları ise küçük oteller için oldukça faydalıdır. Güneş enerjisine yatırım yaparak, daha sürdürülebilir bir gelecek için yatırım yapıldığı da unutulmamalıdır. Müşteriniz için düşük karbonlu bir tatil imkanı artık tercih listelerinde daha üstte yer almaktadır.
Aynı zamanda son yıllarda artan elektrikli arabalar ile birlikte otellerde elektrikli şarj sistemi adeta bir şart haline geldi. Solarşarj ile müşterilerinize araçlarını şarj edebilecekleri güvenli ve hızlı ve temiz bir sistem de sunabilirsiniz.
Marriott Otel
133 odalı, 1931 Hospitality Drive'daki Courtyard by Marriott-Lancaster, elektrik ihtiyacının yüzde 100'ünü güneş enerjisinden üreten ABD'deki ilk Marriott markalı oteldir. Ayrıca, bir otelin elektrik ihtiyacının yüzde 100'ünü üretmek amacıyla kurulan ülkedeki ilk güneş enerjisi dizisi olduğuna inanılıyor.
Güneş sadece bir saat içinde Dünya'ya gezegenin tüm bir yıl boyunca ihtiyaç duyduğu enerjiden fazlasını gönderiyor ve Lancaster'daki High's Courtyard By Marriott Otel şimdi bu gücü tesisin fiilen kullandığından daha fazla elektrik üretmek için kullanıyor.
Marriott, her yıl yaklaşık 1.239.000 kilovat-saat elektrik üreten bir güneş enerjisi sistemi kurarken, otel sadece yaklaşık 1.177.000 kilovat-saat elektrik kullanıyor. Fazla güç, High'ın yerel kamu kuruluşuna sattığı bir varlık haline gelmiştir. Herhangi bir ekstra güneş elektriğini daha sonra elektrik şebekesine geri dönerek yakındaki evlere ve işletmelere temiz yenilenebilir enerji sağlamaya yardımcı olur.
Bu kadar çok elektrik üretmek, ister çatıda ister yerde çok fazla güneş paneli ve çok fazla alan gerektirir. Marriott'un 2.700 panellik güneş paneli, iki futbol sahasından daha büyük ve bu da otelin çatısı için çok büyüktür. High, sistemi Greenfield içindeki otelin yakınındaki bir deponun çatısına yerleştirmiştir. Otel misafirlerinin sistemin gerçek zamanlı olarak ne kadar güç ürettiğini görmelerini sağlamak için otel lobisine bir sayaç yerleştirdi:
- 138 eve bir yıl yetecek kadar elektrik üretimi sağlandı.
- Konuklar bir sayaç ekranını görebilir ve güneş enerjisiyle çalışan bu ilk Marriott'u seçmenin rahatlığıyla tatillerinin keyfini sürdü.
- Konuklar, oteldeki elektrikle çalışan olanakların işlevinde hiçbir fark görmediklerini ifade ettiler.
Otelin kendi elektriğini üretmesi çevreye duyarlı bir gelişmedir ve bir diğer önemli adım da otelin geleneksel aydınlatmasının LED lambalarla değiştirilmesidir. Otelin çok sayıda ışığı vardır ve bunların LED'lerle değiştirilmesi otelin genel güç tüketimini yüzde 15 oranında azaltmıştır.
Tüm High Hotel mülkleri, onları dünyanın ve kaynaklarının iyi birer koruyucusu yapmak için kapsamlı planlara sahiptir:
- Kapsamlı Geri Dönüşüm Programları
- Düşük akışlı muslukların, duş başlıklarının ve tuvaletlerin montajı
- Faaliyet gösterdikleri topluluklarda çarşaf ve diğer öğeleri bağışlanması
High'ın en önemli iş merkezi olan ve Courtyard-Lancaster'ın bulunduğu Greenfield genelinde High, on yıllardır çevresel sürdürülebilirlik konusundaki taahhütlerini üstleniyor ve yerine getiriyor. Enerjiden bağımsız ilk Marriott Hotel'in yaratılması, High'ın attığı dünya dostu adımlardan sadece bir tanesidir.
Kudadoo
Ünlü Japon mimar Yuji Yamazaki tarafından tasarlanan Kudadoo adlı ada oteli ihtiyacı olan tüm enerjiyi güneş panelleriyle kaplı çatısından alıyor.
Maldivler’de bulunan ve ilk her şey dahil hizmet veren 5 yıldızlı otel olan Kudadoo yeşil ve sürdürülebilir olma özelliği ile diğer otellere de ilham veriyor.
Lhaviani mercan adasında kurulan otel Kudadoo, etkileyici güneş enerjili çatısıyla kolayca tespit edilebiliyor. Güneş panellerini adanın genel tasarımına entegre eden Yuji Yamazaki bu sayede sürdürülebilir turizmde nelerin mümkün olduğunu göstermek istemiş.
Maldivler’de her ne kadar güneş paneli bulunuyor olsa da bunlar gizli alanlara yerleştirildiği için görülemiyor. Kudadoo ise fotovoltaik çatının görünür olması ile otelin çevreci yaklaşımını ön plana çıkarmayı ve mekanın ikonu haline gelmesini amaçlıyor.
Geleneksel Japon mimarisinden esinlenerek tasarlanan binalar, sadece enerji üretimini en üst seviyeye çıkarmakla kalmıyor, aynı zamanda paneller arasındaki boşluktan gelen güneş ışığıyla, gündüz aydınlatma masraflarını da en aza indiriyor.
320 kWp gücündeki güneş enerjisi sistemi üç hektarlık (30 bin metrekare) Kudadoo adasına, herhangi bir ek enerji kaynağına ihtiyaç duymadan elektrik sağlayabiliyor.
Üstelik sadece 5 yıl içerisinde bu güneş enerjisi sisteminin maliyetinin kendini amorti edeceği belirtiliyor.
Adadaki tesisin ahşap yapısı ve her bir odası çevre dostu malzemeler kullanılarak inşa edilmiş. Kullanılan ahşap malzemeler, Kanada, Yeni Zelanda ve Endonezya’da sürdürülebilirlik sertifikası almış ormanlardan elde edilen keresteden üretilmiş. Adanın mimarisi ayrıca gün ışığı ve doğal hava akımı gibi pasif ev özelliklerinden de faydalanıyor. Özel üstü açık alanların yarısı her gün en az 5 saat gölgede kalacak şekilde tasarlanmış.
Bir ya da iki yatak odalı yapılar kum lagününde ve müşterilere açık şekilde bulunuyor.. Her bir özel villanın büyük boy yatağı olan açık yerleşim planı, geniş bir salonu, banyosu, el yapımı mobilyaları, Tazmanya Meşesinden zemini, eko-soğutma sistemi, geniş özel üstü açık alanı ve uçsuz bucaksız deniz manzarası bulunuyor. Villaların özel havuzu ve kişisel uşağı da mevcut.
Tesiste ayrıca geniş bir yüzme havuzu, iskelesi, restoranı, barı ve şarap mahzeni bulunuyor. Müşteriler kendi villalarında özel akşam yemeği hizmeti alabiliyor ya da yerel lezzetler sunan restoranları ziyaret edebiliyor. Bu restoranlardan biri de 5.8 Denizaltı Restoranı. Ziyaretçiler dalış, yelkenli, balık tutma, günlük geziler ve sus sporları gibi etkinliklere katılabiliyor.
Lüks otel kategorisinde olan bir tesisin yenilenebilir enerjiyi kullanarak sürdürülebilir olma özelliği taşıması örnek niteliğinde.
Crowne Plaza
Sürdürülebilirlik için tasarlanan Crowne Plaza Copenhagen Towers, 2015 rakamlarına göre, geleneksel enerji teknolojilerini kullanan benzer otellerden %60 daha düşük elektrik tüketimiyle, tam anlamıyla yarının tasarımını temsil ediyor. En iyi çevre ve enerji teknolojisini kullanan otel karbon emisyonları açısından nötr olmaya yaklaşmaktadır.
Kopenhag'ın Ørestad bölgesinde bulunan lüks iş oteli, zarif Crowne Plaza Copenhagen Towers en baştan sürdürülebilirlik düşünülerek tasarlanmıştır.
Otelin 2015'teki elektrik ve su tüketimi, uluslararası bağlamda Crowne Plaza zincirindeki diğer benzer otellerle karşılaştırıldığında sırasıyla %60 ve %30 daha az olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar otelin global standart olma durumunu güçlendirmektedir. Çok düşük enerji ve su tüketimine yenilikçi teknoloji ve en iyi uygulamalar ile çalışılarak sağlam bir temelle ulaşılmıştır. Bu durum ISO 14001 çevre sertifikası ve uluslararası takdir göstergesi olarak dünyadaki en çevre dostu otele verilen Sürdürülebilir Turizm (SKÅL) ödülüyle de ispat edilmiştir..
Enerji tüketiminin ve CO2 emisyonlarının olabildiğince düşük olması için, otel bütün sistem çapında en gelişmiş enerji teknolojisinin kullanılmasında ısrarcı olundu. Bunun en önemli özelliklerinden biri yenilikçi yeraltı suyu soğutma sistemiydi. Bu sistem bitişik kanat düzenindeki 366 konuk odası, konferans salonları, mutfak, restoran ve ofisler için ısıtma ve soğutma sağlıyor.
Copenhagen Towers ayrıca, binanın yıl boyu binanın elektrik ihtiyacının bir kısmını karşılayacak şekilde, otelin dört yüzünden üçünü kaplayan 2.500 m2'lik özel olarak uyarlanmış güneş hücresi panelleriyle donatıldı. Tesisat, yılda 65 adet orta boy müstakil evin elektrik tüketimine eşit değerde 200 MWh elektrik üreten ve mimari olarak binaya entegre edilmiş, Danimarka'nın en büyük güneş hücresi dizisini oluşturuyor. Güneş hücreleri tarafından üretilen yıllık 200 MWh elektrik, otelin elektrik tüketiminin yaklaşık %10'unu oluşturuyor. Otel kalan %90'ı, Energi Danmark A/S tarafından rüzgar türbinleriyle üretilen yeşil enerji olarak satın alıyor. Hem yeraltı suyu ısıtma ve soğutma sistemi hem de güneş hücreleri otelin çevre dostu profilinin dayandığı temelin bir parçasını oluşturuyor. Enerji verimliliğini ve uygun maliyetliliği optimize etmek için sistemler, VLT® HVAC Drive ve Danfoss solar invertörleri içeren frekans konvertörleri ile donatıldı.
Yeraltı suyu soğutma sistemi, otelin yakınındaki iki yerde 110 metre derinlikte iki sondaj çalışması gerektirdi. Yazın, 7- 9˚C sıcaklığındaki yer altından gelen su kuyulardan otelin bodrumundaki bir dizi su deposuna pompalanır; burada da bir ısı eşanjöründen geçer ve ısının toplandığı ve daha sıcak aylarda ısının depolandığı bir ısı deposuna geri döner. Isı eşanjöründe soğutulan su odaları istenen sıcaklığa soğutmak üzere binada dolaşıma sokulur. Aktif soğutma gerekmez. COP (performans katsayısı) 40'a kadar çıkabilir; bu da soğutma gücünün tesisatın tükettiği elektriğin 40 katı olduğu anlamına gelir. Yalnızca maksimum yüklerde, yeterli soğutma kapasitesini sağlamak üzere iki takviye soğutucu yeraltı suyu soğutma sistemini destekler. Kışın, yaz döneminde toplanan ısıyı barındıran depodaki su ısı eşanjöründen geçecek şekilde pompalanır ve kuyulara geri döner. Isı eşanjöründen gelen ısı, sıcaklığı 55˚C'ye kadar artıran iki ısı pompasına gönderilir. Bu daha sonra otel odalarını ve ofislerini ısıtmakta kullanılır.
Diğer Oteller
Waianuhea Eco Resort – Hawaii: Hawaii adasındaki bu tatil yeri yerli ürünler kullanmakta ve mümkün olan her yerde sürdürebilirliği desteklemektedir.
Campi Ya Kanza – Kenya: Kenya’nın Chyulu Tepeleri’ndeki ödüllü butik otelde 0 karbon ayak izi tespit edilmiştir.
Power Valley Jingjiang International – Çin: Çin’in Hebey Eyaleti’nin Boading kentindeki bu otel dünyanın güneş enerjisi kullanan ilk beş yıldızlı oteli olma özellikliğini gösterir. Tüm enerji ihtiyacını güneş enerjisinden elde edebilmektedir. Otelde kullanılan kağıtların dönüştürülmesine, bambu lifi gibi doğal malzemeler kullanmaya özen göstermektedirler.
Turizm Sektöründe Enerji Tasarrufu
Enerji günümüzün en önemli öğelerinden birisidir. Turizm sektöründe enerji giderleri, toplam giderler içerisinde %8-12 arasında bir orana sahiptir. Sektörel olarak incelendiğinde, otellerde ve restoranlarda enerji giderleri içerisinde en büyük payın ısıtma, aydınlatma ve sıcak su kullanımında olduğu görülmektedir. Bu nedenle enerji tasarruf olanakları araştırılırken ısıtma ve aydınlatmaya yoğunlaşılmasının yararlı olacağı düşünülebilir. Turizm işletmelerinde enerji tasarruf potansiyelli %40’ların üzerindedir. İnsanların huzur ve güven içinde ve konforlu bir ortamda konaklamaları durumunda müşteri memnuniyetinin sağlanabileceği düşünülerek, konfordan ödün vermeden enerji tasarrufu yapılması sağlanmalıdır. Bu nedenle gün ışığından maksimum yararlanılmalı, ısı kayıplarının azaltılması için duvar, boru ve kapıların yalıtımı sağlanmalı, camlar enerji kayıplarını azaltmak için çift cam şeklinde yapılmalı, sıcaklık kontrolleri otomatik olarak yapılabilmelidir.
