Marjinal Tarım Arazisi Nedir?
Marjinal tarım arazisi, tarımsal üretim için ideal olmayan arazilerdir. Bu araziler, genellikle düşük toprak verimliliği, su kıtlığı, engebeli arazi veya aşırı hava koşulları gibi faktörlerden dolayı tarımsal üretimde düşük verim sağlar.
Türkiye'de Marjinal Tarım Arazilerinin Sınıflandırılması:
Türkiye'de tarım arazileri, toprak verimliliği, sulama imkanları, arazi eğimi ve iklim gibi faktörler göz önünde bulundurularak 4 sınıfa ayrılır:
- 1. Sınıf: Tarımsal üretim için en uygun araziler.
- 2. Sınıf: 1. sınıfa göre tarımsal üretim için biraz daha az uygun araziler.
- 3. Sınıf: Tarımsal üretim için sınırlı olarak uygun araziler.
- 4. Sınıf: Tarımsal üretim için uygun olmayan araziler.
Marjinal tarım arazileri, 3. ve 4. sınıf arazileri kapsar. Bu arazilerin tarımsal üretim için düşük verimli olmasının çeşitli nedenleri vardır:
Toprak Verimliliği:
- Düşük organik madde içeriği
- Besin elementlerinin azlığı
- Toprak tuzluluğu
- Toprak erozyonu
Sulama İmkanları:
- Yetersiz yağış
- Yeraltı su seviyesinin düşük olması
- Sulama altyapısının yetersizliği
Arazi Eğimi:
- Dik yamaçlar
- Engebeli arazi
- Tarımsal üretime elverişsiz arazi şekli
İklim:
- Kuraklık
- Don
- Sel
- Aşırı sıcaklık veya soğukluk
Türkiye'de Marjinal Tarım Arazilerinin Dağılımı:
Marjinal tarım arazileri Türkiye'nin birçok bölgesinde bulunur. En yaygın olarak Doğu Anadolu Bölgesi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesi'nde görülür. Bu bölgelerde toprak verimliliği düşük, sulama imkanları yetersiz ve arazi eğimi fazladır.
Marjinal Tarım Arazilerinin Kullanımı:
Marjinal tarım arazileri tarımsal üretim için düşük verimli olsa da, başka amaçlar için kullanılabilir. Bu araziler için bazı kullanım örnekleri şunlardır:
- Güneş Enerjisi Santralleri (GES): Marjinal tarım arazileri, güneş enerjisi santralleri kurulumu için uygun alanlardır. Bu sayede, tarımsal üretim için elverişsiz olan araziler enerji üretimine katkıda bulunabilir.
- Hayvancılık: Mera alanlarının yetersiz olduğu bölgelerde, marjinal tarım arazileri hayvancılık için kullanılabilir.
- Ormancılık: Ağaçlandırma çalışmaları ile marjinal tarım arazileri ormanlık alana dönüştürülebilir. Bu sayede, erozyon önlenebilir, biyolojik çeşitlilik korunabilir ve ekolojik denge sağlanabilir.
- Mera: Marjinal tarım arazileri, hayvanların otlatılması için mera olarak kullanılabilir.
Marjinal Tarım Arazisi Nasıl Alınır?
Marjinal tarım arazisi satın almak için öncelikle Tapu ve Kadastro Müdürlüğü'ne başvuru yapılması gerekir. Başvuru sırasında aşağıdaki belgelerin sunulması gereklidir:
- Nüfus cüzdanı veya pasaport
- Tapu tahsis belgesi veya ada-pafta bilgileri
- Arazi bedelinin ödendiğine dair dekont
Tapu ve Kadastro Müdürlüğü tarafından yapılan inceleme sonucunda, arazinin marjinal tarım arazisi olduğu tespit edilirse, tapu işlemleri tamamlanır.
Marjinal Tarım Arazisi Şartları
Marjinal tarım arazisi olarak kabul edilebilmesi için arazinin aşağıdaki şartlardan bir veya birkaçını taşıması gerekir:
- Toprak verimliliğinin düşük olması (15 dekar alanda 1 ton buğday veya 2 ton mısır verimi alınamaması)
- Sulama imkanlarının yetersiz olması
- Arazi eğiminin fazla olması (%12'den fazla)
- Aşırı hava koşullarına maruz kalması (kuraklık, don, sel, aşırı sıcaklık veya soğukluk)
- Tarımsal üretim için uygun olmayan toprak yapısına sahip olması (taşlık, kayalık, tuzlu topraklar)
Marjinal Tarım Arazisi Raporu Nasıl Alınır?
Marjinal tarım arazisi raporu almak için İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü'ne başvuru yapılması gerekir. Başvuru sırasında aşağıdaki belgelerin sunulması gereklidir:
- Nüfus cüzdanı veya pasaport
- Arazi tapusu veya ada-pafta bilgileri
- Arazi bedelinin ödendiğine dair dekont
İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yapılan inceleme sonucunda, arazinin marjinal tarım arazisi olduğu tespit edilirse, rapor düzenlenir. Raporun düzenlenmesi için 15 gün içerisinde ücret karşılığında işlem tamamlanır.
Marjinal Tarım Arazisine Ev Yapımı
Marjinal tarım arazilerine ev yapmak mümkündür. Ancak, bu araziler genellikle imar dışı alanlarda bulunduğu için, ev yapmadan önce İl/İlçe Belediyesi'nden imar izni alınması gerekir. Ayrıca, arazinin yapılaşmaya uygun olup olmadığını belirlemek için jeolojik etüt ve zemin sondajı yaptırılması da gereklidir.
Ev Yapımı için Gerekli Belgeler:
- İmar izni
- Yapı ruhsatı
- Proje çizimi
- Zemin etüt raporu
- Jeolojik etüt raporu
- Isınma projesi
- Elektrik projesi
- Su tesisatı projesi
- Kanalizasyon projesi
- Yapı denetim firması ile sözleşme
Marjinal Tarım Arazilerine Ev Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Arazinin imar durumunu kontrol etmek
- Yapılaşmaya uygun olup olmadığını teyit etmek
- Gerekli izinleri almak
- Jeolojik ve zemin etütlerini yaptırmak
- Proje çizimini ve diğer teknik belgeleri hazırlamak
- Yapı denetim firması ile sözleşme yapmak
- Çevreye ve tarımsal üretime zarar vermemek
Marjinal Tarım Arazilerinin Kullanımı ile İlgili Mevzuat:
Marjinal tarım arazilerinin kullanımı ile ilgili çeşitli kanunlar ve yönetmelikler mevcuttur. En önemli kanunlar şunlardır:
- 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu
- 4342 Sayılı Mera Kanunu
- 2872 Sayılı Çevre Kanunu
Bu kanunlar ve yönetmelikler, marjinal tarım arazilerinin kullanımına ilişkin genel çerçeveyi çizer.
Marjinal Tarım Arazilerinin Kullanımı ile İlgili Kurumlar:
Marjinal tarım arazilerinin kullanımı ile ilgili konularda aşağıdaki kurumlara başvurabilirsiniz:
- Tapu ve Kadastro Müdürlüğü
- İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü
- İl/İlçe Belediyesi
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı
